بازگشت
محمداسحاق فیاض
پارلمان و حکومت درتعامل دیرهنگام پارلمان و حکومت درتعامل دیرهنگام

 سرانجام پس از دوسال و اندی کابینه آقای کرزی تکمیل گردید، کابینه ای که شاید در هیچ کشوری سابقه نداشته باشد که پس از دو سال و چند ماه تکمیل گردد. نمایندگان پارلمان روز دوشنبه به تمامی ۹ وزیر پیشنهادی آقای کرزی، رای مثبت دادند. با توجه به پسمنظری از رقابت ها که میان حکومت و پارلمان وجود داشت و طی دو سال گذشته همیشه با یک دیگر تنش های زیادی را پشت سرگذاشتند و وضعیت سیاسی کشور را با بحرانهای زیادی دچار کردند و از سوی دیگر این چنین رای دادند سریع و آرای مثبت بالا انسان را به یاد این ضرب المثل می اندازد که« نه به این شوری شور و نه به آن بی نمکی!».

آیا نمایندگان پارلمان و حکومت واقعا همه ی آنچه که در طول بیش از دوسال رقابت و تنش داشتند فراموش کرده اند که راهی را که کورک راه نبود آن را به اتوبان تبدیل کرده اند؟. این گونه تعاملات و برخوردهای سیاسی میان افغانها است که برخی از کارشناسان انگشت حیرت به دندان می گزند!.

جالب این است که بیشتر نامزد وزیران کسانی بودند که در دورقبلی پارلمان، با رای مخالف روبرو شده بودند و کرزی آنها را به عنوان سرپرست در وزارتخانه های مربوطه منصوب کرده بودند، انتصابی که خود به جنجال و تنش طولانی میان حکومت و پارلمان منجر گردید، زیرا نمایندگان دور قبلی پارلمان آیین نامه ای را تدیون کرده بودند که نامزد وزیرانی که یک بار رد صلاحیت شده اند دوباره حق نامزد وزیری را در همان پست ندارند، آقای کرزی در دور بعدی نامزد وزیران را جابجا کرد، اما نمایندگان پارلمان بازهم به این وزیران رای ندادند و پارلمان بازهم آیین نامه دیگری را تدوین کرد که نامزد وزیرانی که رد صلاحیت شده اند  دوباره کاندید شده نمی توانند و بیش از سه ماه هم نمی توانند به عنوان سرپرست در وزارت خانه ها ایفای وظیفه نمایند. اما این آیین نامه از سوی حکومت نادیده گرفته شد و بیش از دوسال و چند ماه 7 وزارت خانه توسط سرپرست های انتصابی اداره می گردید.

نمایندگان پارلمان برای این که واقعا چراغ سبز که هیچ نورافگن سبز به حکومت نشان دهند، قبل از رای گیری راه را برای نامزدی نامزد وزیران رد شده باز کردند و آیین نامه داخلی را پارلمان قبلی را در این مورد تصویب کرده بودند برداشتند و با این تغییرات زمینه ورود نامزد وزیران سابق را برای رای گیری مجدد از سوی پارلمان باز کردند. به همین دلیل قبل از آن که رای گیری شروع شود برخی از تحلیل گران یا پیش گویان چنین حدس می زدند که این بار همه نامزد وزیران اقای کرزی رای خواهند آورد، بدون این که به پسمنظر صلاحیت ها و توانایی ها و گرایش های سیاسی و قومی نامزد وزیران توجه نمایند. به همین دلیل روز دوشنبه  از جمله 241 نماینده حاضر در مجلس، ویس برمک وزیر انکشاف دهات 212 رای، حسن عبداللهی وزیر شهرسازی و نجیب الله اوژن  وزیر فواید عامه هرکدام 207 رای، ثریا دلیل وزیرصحت عامه  و عبیدالله عبید وزیر تحصیلات عالی هرکدام  199 رای، حسن بانو غضنفر وزیر امور زنان 191 رای، امیرزی سنگین وزیر مخابرات 190 رای، و داوود علی نجفی وزیر ترانسپورت179 رای و محمد اسماعیل وزیر انرژی و آب 175 رای را کسب کردند.

سئوال این است که چطور شد که نمایندگان پارلمان این بار بدون رقابت با حکومت به نامزد وزیران رای دادند؟. آیا در این تنش های دوساله پارلمان مقصرند یا حکومت؟. واقعیت این است که پارلمان قبلی و فعلی هرکدام دو تعامل متفاوت را حکومت داشتند و نیز حکومت دو تعامل متفاوت رانسبت به پارلمان. پارلمان قبلی وقتی به نامرزد وزیران اقای کرزی رای ندادند کاملا متاثر ازفضای انتخابات ریاست جمهوری بود و مسایل قومی و سمتی به شدت بالا گرفته بود و در واقع این پارلمان بود که نگاه مثبتی نسبت به حکومت جدید اقای کرزی نداشت و برخی از نمایندگان بدون که این که به صلاحیت های نامزد وزیران توجه کنند، آنها را قربانی رقابت ها و حمایت های به وجود آمده در انتخابات ریاست جمهوری کردند. آرای مهندسی شده به صندوق ها ریخته می شد. اما در دور دوم پارلمان وضعیت کاملا تغییر کرد، این حکومت بود که نسبت به پارلمان به دیده شک و تردید نگاه می کردند، نمایندگان فعلی پارلمان نظرحکومت داران را به خود جلب نمی کرد و آنچه را که حکومت داران می خواست در نتایج انتخابات پارلمانی بدست نیامده بود، به همین دلیل در همان آغاز رفتار مبهم و دوپهلو از سوی حکومت نسبت به پارلمان آغاز گردید. این تنش از تاخیر در افتتاح پارلمان شروع گردید و با ایجاد دادگاه خاص به اوج خود رسید و در یک فرایند خسته کننده ادامه یافت. دست هایی که برای ایجاد تفرقه در مورد ریاست پارلمان کار کرد، نمایندگان جدید پارلمان را به نحوی تحقیرکرد، اما سرانجام هیچ یک از رقیبان ( طرف داران حکومت و مخالفان) ریاست را تصاحب نتوانستند.

حکومت برای این نارضایتی خود را از پارلمان نشان دهد، در معرفی نامزد وزیران تا توانست تاخیر کرد، تاخیر در معرفی نامزد وزیران کم کم به اهرم فشار و نوعی بی توجهی حکومت نسبت به حقوق قانونی نمایندگان پارلمان تبدیل گردید. بیش از یک سال به بهانه این که دادگاه خاص رای خود را اعلام نکرده معرفی نامزد وزیران به تاخیرافتاد و بعد هم حکومت بهانه های مختلف دیگر را برای تاخیرانداختن معرفی نامزد وزیران پیش می کشید.

هرچند برخی از تحلیل گران می گفتند که اقای کرزی به این دلیل نامزد وزیران را به پارلمان معرفی نمی کند که می گوید، آزموده را آزمودن خطا است!. پارلمان در دو دور رای اعتماد به وزرا چه گلی کاشتند که این بار بکارند، اما این استدلال با واقعیت همراه نبود زیرا پارلمان جدید نسبت به نامزد وزیران آزمونی را نداده بودند که تا درستی و یا خطای آن روشن شود، بلکه این بار معرفی نکردن نامزد وزیران خود به عنوان اهرم فشار و نوعی بی توجهی حکومت نسبت به پارلمان جدید بود. حکومت با زیر پاگذاشتن مصوبه پارلمان قبلی مبنی براین که سرپرست وزیرها بیش از سه ماه نمی توانند سرپرست باقی بمانند، جایگاه خود ار تثبیت کرده بود و دیگر برای کابینه اقای کرزی نقصی به شمار نمی آمد و سرپرست ها نیز از دیگر وزیران خود را وزیر تر احساس می کردند و این پارلمان بود که هرچند گاهی بر حکومت فشار می آورد که نامزد وزیران را معرفی نمایند. از سوی دیگر نمایندگان پارلمان برای دادن رای مثبت بارها به حکومت چراغ سبز نشان داده بودند، همین چندماه پیش بود که به ریاست امنیت ملی، ریاست بانک مرکزی و هفتمین عضو کمیسیون نظارت بر تطبیق قانون اساسی رای دادند، اما آنچه بی توجهی بیشتر صورت می گرفت از ناحیه حکومت بود.

به هرحال اکنون که کابینه اقای کرزی تکمیل گردیده، آن را باید به فال نیک گرفت و چنین نظر نیک را در این مورد باید داشت که بعد از این تنش میان پارلمان و حکومت برداشته خواهد شد و این قوا بجای رقابت های منفی به تعامل و همکاری بیشتر با یک دیگر روی بیاورند و امید است که هرچه زودتر اقای کرزی رئیس دادگاه عالی و 5 عضو آن را و نیز ریاست هلال احمر را به پارلمان معرفی نمایند و آنان نیز از پارلمان رای مثبت در یافت کرده و تنش های سیاسی میان قوای سه گانه کشور از میان برود و روحیه تعامل و همکاری در نظام حاکم برکشور به وجود آید.

 


March 7th, 2012


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات